การศึกษาเปรียบเทียบข้อบังคับ ระเบียบและวิธีปฏิบัติในการให้สินเชื่อการเกษตร : กรณีศึกษา สหกรณ์การเกษตรไทรน้อย จำกัด (สกก.ไทรน้อย) และธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) สาขาไทรน้อย จังหวัดนนทบุรี

Abstract

การศึกมานี้ มุ่งหมายศึกษาเปรียบเทียบข้อบังดับ ระเบียบและวิชีปฏิบัติในการให้สินเชื่อการเกษตร: กรณีศึกษาสหกรณ์การเกษตรไทรน้อย จำกัด (สกก. ไทรน้อย) และธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตรสำนักงานสาขาไทรน้อย (ธ.ก.ส. สาขาไทรน้อย) จังหวัดนนทบุรีผลการศึกษาพบว่า สกก. ไทรน้อย เป็นนิติบุคคลตามระเบียบพระราชบัญญัติสหกรณ์ สมาชิกสหกรณ์เป็นเจ้าของผู้ถือหุ้นรวมกันจัดตั้งขึ้น และสมาชิกสหกรณ์นั้นเองเป็นลูกค้า สกก. ไทรน้อย กฎหมายสหกรณ์ประสงค์ให้สหกรณ์เป็นตลาดรูปพิเศษ (formal market) ส่วนบุคคลที่เป็นสมาชิกเท่านั้น ผู้ไม่เป็นสมาชิกจะใช้บริการของสหกรณ์ไม่ใช้คณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์ต้องเป็นสมาชิกสหกรณ์และได้รับการเลือกตั้งจากที่ประชุมใหญ่ของสหกรณ์ผลกำไรที่เกิดจากการคำเนินงานของสหกรณ์ก็ต้องจัดสรรเป็นเงินปันผลตามหุ้นของสมาชิกและจัดสรรเป็นเงินเฉลี่ยคืนตามส่วนแห่งธุร กิจที่สมาชิกทำกับสทกรณ์ในระหว่างปีส่วน ธ.ก.ส. สาขาไทรน้อย ไม่เป็นนิสิตบุคคล เป็นเพียงสำนักงานสาขาของ ธ.ก.ส.สำนักงานใหญ่ ซึ่งตั้งอยู่ที่กรุงเทพฯ เกษตรกรลูกค้า ธ.ก.ส. สาขาไทรน้อย ไม่เป็นเจ้าของผู้ถือหุ้น ธ.ก.ส. เป็นเพียงผู้ใช้บริการสินเชื่อการเกษตรของ ธ.ก.ส. สาขาไทรน้อย เท่านั้น ผลกำไรที่เกิดจากการดำเนินงานของ ธ.ก.ส. สาขาไทรน้อย ก็ไม่ต้องนำมาจัดสรรแก่ลูกค้า ธ.ก.ส. สาขาไทรน้อย แต่ต้องนำส่งผลกำไรนั้นแก่ ธ.ก.ส. สำนักงานใหญ่ข้อบังคับ ระเบียบ และวิธีปฏิบัติในการให้สินเชื่อแก่สมาชิก สกก. ไทรน้อย เป็นของ สกก. ไทรน้อย กำหนดขึ้นใช้เองภายใต้พระราชบัญญัติสหกรณ์ รวมทั้งกฎระเบียบทางสหกรณ์ที่ออกใช้ตามพระราชบัญญัติสหกรณ์ ส่วน ธ.ก.ส. สาขาไทรน้อย ดำเนินการให้สินเชื่อแก่เกษครกรลูกค้าตามข้อบังคับระเบียบและวิธีปฏิบัติ ซึ่งกำหนดขึ้นโดย ธ.ก.ส. สำนักงานใหญ่ ในด้านผลการดำเนินงานและฐานะการเงิน สกก. ไทรน้อย ต้องจัดให้มี งบดุลงบกำไรขาดทุนและงบกระแสเงินสดเสนอต่อที่ประชุมใหญ่สมาชิกประจำปีเพื่อให้พิจารณาและอนุมัติ ส่วน ช.ก.ส. สขาไทรน้อย ไม่ต้องจัดให้มีงบการเงินของ ช.ก.ส. สาขาไทรน้อย เสนอแก่เกษตรกรถูกค้าเพื่อพิจารณาเหมือนกรณีของ สกก. ไทรน้อยในด้านการบริหารสินเชื่อเพื่อการเกษตร สกก. ไทรน้อย และ ธ.ก.ส. สาขาไทรน้อยพบปัญหาเรื่องต้องตั้งค่าใช้จ่ายเผื่อนนี้สงสัยจะสูญไว้สูง เพื่อชดเชยความเสี่ยงที่เกิดขึ้นแก่การเกษตรที่เกษตรกรสมาชิกและเกษตรกรดูค้าประกอบเป็นอาชีพ อนึ่ง พบว่า สกก. ไทรน้อย มีเงินรับฝากน้อย แต่จำนวนเงินให้สินเชื่อมากว่าเงินรับฝากประมาณ 4 เท่าตัว ส่วน ธ.ก.ส. สาขาไทรน้อยมีเงินรับฝากมากกว่าเงินให้สินเชื่อประมาณ ร้อยละ 75.00 รายละเอียดในข้อแนะนำเพื่อแก้ไขจุดอ่อนในการคำเนินงานตามข้อบังคับ ระเบียบและวิธีปฏิบัติในการให้สินเชื่อการเกษตรของ ช.ก.ส. สาขาไทรน้อย และ สกก. ไทรน้อย ได้ชี้แจงไว้แล้วในบทที่ 5