INCREASING QUALITY OF "CHAKRAPUD" LYCHEE YIELD BY FRUIT PRUNING AND FRUIT BAGGIN: A CASE STUDY BAN PHONG NAI, FANG DISTRICT, CHAING MAI PROVINCE

Abstract

This study aimed to develop quality of lychee yields. The experiment was conducted at lychee plots of 5 farmers (12 lychee trees each) in Baan Pong Nai, Wiang sub-district, Fang district, Chiang Mai province. Open center pruning was done with lychee trees grown in area of 500-600 meters above the sea level. The experiment was conducted during August, 2017 – June, 2018 which completely randomized design (CRD) was employed. It consisted of 4 methods : 1) no pruning (control), 2) five lychees were left in a bunch, 3)ten lychees were left in a bunch, and 4) twenty lychees were left in a buck. Also, quality of lychee yields was investigated based on fruit weight, fruit size, color of the peel, and total soluble solids (TSS).

Results of the experiment showed that the quality of pruned lychees was better than that of having no pruning with a statistical significance level of the reliability level at 99%. That was, pruning helped increase an average weight per fruit, peel weight, seed weight, pulse weight, fruit width, fruit thickness, and total soluble solids. This made the farmers be able to sell their lychee yields with a high price and sold to middlemen at Thai, Si Moom Muang, and online markets with the price of 40, 85, and 110 baht per kilogram. In other words, the farmers had an income for 1,588, 3,374.50, and 4,367 baht per longan tree. In this respect, they gained profits for 423.50, 1,813, and 2,527 baht per longan tree or 10.66, 45.66, and 63.66 baht per kilogram. This was followed by 10 lychees per bunch type which had distribution channels most. It was sold to middlemen at Tesco Lotus, Makro, Thai market, Si Moom Muang market and online market with an average profit of 495.45 – 2,066.76 baht per longan tree.

การเพิ่มคุณภาพของผลผลิตลิ้นจี่พันธุ์จักรพรรดิโดยการตัดแต่งผล และห่อช่อผล มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาคุณภาพของผลผลิตลิ้นจี่ โดยทำการทดลอง ณ แปลงลิ้นจี่ของเกษตรกรบ้านโป่งใน ตำบลเวียง อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 5 ราย รายละ 12 ต้น จำนวนรวมทั้งหมด 60 ต้น ตัดแต่งกิ่งทรงเปิดกลางพุ่ม (open center) ปลูกในพื้นที่ระดับความสูง 500-600 เมตรจากระดับน้ำทะเล ซึ่งเริ่มดำเนินการทดลองตั้งแต่เดือนสิงหาคม พ.ศ.2560-เดือนมิถุนายน พ.ศ.2561 โดยวางแผนการทดลองแบบสุ่มอย่างสมบูรณ์ (completely randomized design:CRD) แบ่งออกเป็น 4 กรรมวิธีโดยมีต้นเป็นซ้ำคือกรรมวิธีที่ 1 ไม่ตัดแต่งช่อผล (control) กรรมวิธีที่ 2 เหลือผลลิ้นจี่ไว้ 5 ผลต่อช่อ กรรมวิธีที่ 3 เหลือผลลิ้นจี่ไว้ 10 ผลต่อช่อ และกรรมวิธีที่ 4 เหลือผลลิ้นจี่ไว้ 20 ผลต่อช่อ และศึกษาคุณภาพผลผลิตลิ้นจี่ประกอบด้วย น้ำหนักผล ขนาดผล สีผิวเปลือกและปริมาณของแข็งทั้งหมดที่ละลายน้ำได้ (total soluble solids; TSS)

จากการทดลองพบว่าคุณภาพผลผลิตที่ได้รับการตัดแต่งผล มีคุณภาพดีกว่าผลผลิตที่ไม่ได้ตัดแต่งผลอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 99 % ช่วยเพิ่มน้ำหนักเฉลี่ยต่อผล น้ำหนักเปลือก น้ำหนักเมล็ด น้ำหนักเนื้อ ความกว้างผล ความหนาผล ความหนาเนื้อ และปริมาณของแข็งทั้งหมดที่ละลายน้ำได้ (total soluble solids; TSS) ทำให้เกษตรกรสามารถจำหน่ายผลผลิตได้ราคาสูงและมีช่องทางจำหน่ายเพิ่มมากขึ้น โดยการตัดแต่งผลให้เหลือจำนวน 5 ผลต่อช่อ สามารถส่งจำหน่ายให้ล้ง ตลาดไท ตลาดสี่มุมเมือง และตลาดออนไลน์ในราคา 40, 85, และ 110 บาทต่อกิโลกรัม มีรายได้ 1,588 3,374.50 และ 4,367.00 บาทต่อต้น ตามลำดับ หรือคิดเป็นกำไรเฉลี่ย 423.50 1,813 และ 2,527 บาทต่อต้น หรือ 10.66 45.66 และ 63.66 บาทต่อกิโลกรัม ซึ่งเป็นผลตอบแทนที่สูงมากสำหรับเกษตรกร รองลงมาคือ การตัดแต่งผลให้เหลือจำนวน 10 ผลต่อช่อ ซึ่งเป็นกรรมวิธีที่มีช่องทางการจำหน่ายสู่ตลาดมากที่สุด คือสามารถส่งจำหน่ายให้ล้ง ห้างTesco Lotus, Makro ตลาดไท ตลาดสี่มุมเมือง และตลาดออนไลน์มีกำไรเฉลี่ย อยู่ที่ 495.45-2,066.76 บาทต่อต้น